Përgatiti: Etrit Rexhepi
Në 9 shkurt 2025, Kosova do të zhvillojë zgjedhjet parlamentare. Partitë kryesore parlamentare në vend kanë zyrtarizuar kandidaturat për postin e kryeministrit. Kandidatët kryesorë për kryeministër janë kryesisht liderët (përjashtim Bedri Hamza) e këtyre partive politike, të cilët kanë shprehur ambiciet e tyre për të udhëhequr me Qeverinë e Kosovës:
Kandidatët për kryeministër të partive politike për zgjedhjet e 9 shkurtit janë: Albin Kurti, nga Lëvizja Vetëvendosje (LVV), Bedri Hamza, nga Partia Demokratike e Kosovës (PDK), Lumir Abdixhiku, lider i Lidhjes Demokratike të Kosovës (LDK) dhe Ramush Haradinaj, lider i Aleancës për Ardhmërinë e Kosovës (AAK).
Albin Kurti, kandidat i LVV-së për kryeministër, në zgjedhjet parlamentare të 9 shkurtit, të vitit 2025, është kryeministri aktual i Kosovës dhe kryetar i Lëvizjes VETËVENDOSJE!, subjekti më i madh politik në vend. Ai ka lindur më 24 mars 1975 në Prishtinë dhe është një figurë e shquar në jetën politike dhe publike të Kosovës. Ja një përmbledhje e shkurtër për jetën dhe veprimtarinë e tij:
Kurti ka diplomuar në Fakultetin e Elektroteknikës në Universitetin e Prishtinës, në drejtimin Telekomunikacion me Kompjuterikë.
Ai u përfshi në lëvizjen studentore në vitet 1997-1999, duke organizuar protesta paqësore kundër regjimit serb. Gjatë luftës në Kosovë, shërbeu si sekretar i Zyrës Politike të UÇK-së.
Ishte arrestuar nga forcat serbe më 1999 dhe mbajtur deri më 2001. Më vonë është arrestuar disa herë nga administratat ndërkombëtare dhe vendore për shkak të aktiviteteve të tij politike.
Në vitin 2005, Kurti formoi këtë Lëvizje Vetëvendosje (LVV), e cila u bë forcë kryesore politike në Kosovë, në zgjedhjet parlamentare të vitit 2019 dhe 2021. Ai ka shërbyer si kryetar për disa mandate.
Kurti ishte kandidat për kryeministër në zgjedhjet e viteve 2017, 2019 dhe 2021, duke arritur sukses të madh në zgjedhjet e fundit, ku VV fitoi mbi 50% të votave.
Kurti është i martuar me Rita Augestad Knudsen dhe ka një vajzë, Lean. Ai flet shqip, anglisht dhe serbo-kroatisht.
Bedri Hamza, i zyrtarizuar si kandidat për kryeministër nga ana e PDK-së, më 27 mars, 2024, u lind me 8 Nëntor 1963 në Klinë të Epërme.
I diplomuar në Fakultetin Ekonomik, Universiteti i Prishtinës në vitin 1987, është Magjistër i Ekonomisë dhe Kandidat për PhD në Universitetin e Tiranës.
Bedri Hamza ka filluar punën si shef i Kontabilitetit dhe Financave në Metalurgjinë e Plumbit, në “Trepçë” në vitet 1987 – 1990 si dhe ka mbajtur pozita të ndryshme në biznese private (1990-1998).
Shërbeu si drejtor i drejtorisë së Shërbimeve Publike në Kuvendin Komunal të Mitrovicës (2000 – 2003); zëvendës ministër për Ekonomi dhe Financa, Qeveria e Kosovës (2008 – 2011); ministër i Financave, Qeveria e Kosovës ( 2011 – 2013); guvernator i Bankës Qendrore ( 26/03/2013 – 09/2017 ); ministër i Financave , Qeveria e Kosovës ( 2017 – 2020 ) dhe deputet në Parlamentin e Kosovës(2020).
Ishte po ashtu shef i Grupit Parlamentar, kryetar i Komisionit për Mbikëqyrjen e Financave Publike si dhe Anëtar i Komisionit për Buxhet dhe Financa dhe nënkryetar i Kuvendit të Republikës se Kosovës (Shkurt 2021- Tetor 2021).
Është profesor në Universitetin AAB në Prishtinë që nga viti 2017 e tutje.
Pas fitores si kryetar Komune në mandatin e tij të parë, detyrë të cilën e mori më 26 nëntor, 2021, në zgjedhjet e Tetorit 2021, hoqi dorë nga mandati i deputetit.
Nga gjuhët e huaja flet Gjuhën Angleze dhe Gjuhën Serbo-Kroate.
Bedri Hamza jeton në Mitrovicë, është i martuar dhe ka tre fëmijë.
Lumir Abdixhiku, kandidat i LDK-së për kryeministër, u lind më 22 prill 1983 në Prishtinë. Shkollimin e mesëm e mbaroi në Gjimnazin “Xhevdet Doda” të Prishtinës. Në vitin 2004 diplomoi në Fakultetin Ekonomik të Universitetit të Prishtinës.
Gjatë periudhës 2005-2006, Abdixhiku qëndroi në Britani të Madhe, ku vazhdoi studimet post-diplomike. Aty, në Universitetin Staffordshire, mori titullin magjistër shkence në fushën e ekonomisë. Në vitin 2009, fitoi bursën universitare nga Universiteti i Staffordshirit për studime të doktoratës. Në vitin 2013, Lumir Abdixhiku mori titullin Doktor Shkence i Ekonomisë.
Gjatë periudhës 2010-2017, Lumir Abdixhiku udhëhoqi me Institutin Riinvest. Si hulumtues ekonomie, ai krijoi raporte ekonomike me interes për Kosovën. Gjatë po të njëjtës kohë, Abdixhiku mori pjesë në projekte ndërkombëtare jashtë Kosovës.
Ai ka të publikuar disa punime shkencore në revistat prestigjioze ndërkombëtare; me fokus të veçantë në ekonomi, përkatësisht politika fiskale dhe evazion fiskal.
Që nga viti 2007, Abdixhiku është ligjërues universitar.
Lumir Abdixhiku u anëtarësua në Lidhjen Demokratike të Kosovës në vitin 2017. Në zgjedhjet e po atij viti, ai ishte një ndër deputetët më të votuar të LDK-së. Të njëjtën mbështetje votuese e konfirmoi edhe në zgjedhjet e vitit 2019 dhe në këto të fundit, përkatësisht të vitit 2021.
Në mandatin e parë të tij si deputet, Lumir Abdixhikut ju besua detyra e kryetarit të Komisionit për Buxhet dhe Financa.
Në vitin 2019, Abdixhiku, u zgjodh anëtar i Kryesisë së Lidhjes Demokratike të Kosovës.
Në vitin 2020, Abdixhiku shërbeu si ministër i Infrastrukturës dhe Ambientit, në Qeverinë e Republikës së Kosovës.
Më 14 mars 2021, ai u zgjodh kryetar i Lidhjes Demokratike të Kosovës, ndërsa më 19 nëntor 2023, Dr. Lumir Abdixhiku u rizgjodh kryetar i Lidhjes Demokratike të Kosovës.
Ramush Haradinaj pretendent për kryeministër nga radhët e koalicionit për AAK-NISMA, lindi më 3 korrik 1968 në Gllogjan, afër Deçanit, dhe është një nga figurat më të njohura politike dhe ushtarake të Kosovës. Ai është një ish-komandant i Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës (UÇK) dhe ka shërbyer si Kryeministër i Kosovës në dy periudha: nga dhjetori 2004 deri në mars 2005 dhe nga shtatori 2017 deri në shkurt 2020.
Pas përfundimit të Luftës së Kosovës, Haradinaj themeloi Aleancën për Ardhmërinë e Kosovës (AAK), ku është ende kryetar. Ai ishte një nga liderët e UÇK-së, duke komanduar Zonën Operative të Dukagjinit, një nga zonat më të rëndësishme ushtarake gjatë luftës. Pas luftës, Haradinaj u angazhua në politikë dhe u bë një figurë kyçe në skenën politike të Kosovës.
Në vitin 2004, Haradinaj u zgjodh Kryeministër i Kosovës pas miratimit nga Kuvendi, por në mars të vitit 2005 dha dorëheqje për t’u përballur me një aktakuzë për krime lufte të ngritur nga Tribunali i Hagës. Pas disa muajsh paraburgimi dhe lirimit të përkohshëm, ai u shpall i pafajshëm nga Tribunali, dhe vazhdoi angazhimin e tij politik.
Haradinaj gjithashtu ka kaluar disa vite jashtë Kosovës, kryesisht në Zvicër, ku punoi si punëtor ndërtimi dhe roje sigurie, dhe mori njohuri të rëndësishme në gjuhët frënge dhe anglisht. Ai është i martuar me Anita Haradinaj dhe ka dy fëmijë. Gjatë periudhës së tij në pushtet, Haradinaj është angazhuar për reforma dhe zhvillim ekonomik, ndërkohë që ka mbajtur një qëndrim të fortë ndaj integrimit të Kosovës në organizata ndërkombëtare dhe ka promovuar qëndrueshmërinë dhe sigurinë në rajon.
