Përgatiti: Etrit Rexhepi
Donald Trump, president i Shteteve të Bashkuara të Amerikës (ShBA) njoftoi më 2 prill për vendosjen e tarifave për mallrat e importuara nga të gjitha vendet e botës, duke përfshirë edhe Kosovën.
Por, cili është bilanci eksport – import ndërmjet Kosovës dhe ShBA-së. Të dhënat e siguruara nga Radio Evropa e Lirë nëpërmjet Doganës së Kosovës janë paraqitur në grafikën e mëposhtme (lexo më shumë këtu).
Në bazë të këtyre të dhënave, vërehet rritje e herë pas hershme eksportit të Kosovës në drejtim të ShBA-së për gjatë nëntë viteve të fundit. Në vitet nga 2017-2019 shifrat e eksportit nuk kalonin 3.1 milionë euro. Ndërsa nga viti 2020 (23.1 milionë euro) u rrit vlera e eksportit e cila kulmoi në vitin 2022, kur arriti në 131.1 milionë euro. Që nga 2022 të dhënat tregojnë rënie të eksportit në deri në vitin 2024 (39.2 milionë euro).
Gjithashtu, në import nga ShBA ka pasur rritje të vazhdueshme. Në vitin 2017 Kosova importonte nga ShBA mallra me vlerë 35.5 milionë euro. Importin më të madh nga ShBA, Kosova e arriti vitin e kaluar kur shifrat tregonin 105.3 milionë euro vlerë. Në përjashtim me periudhën 2021-2023, në të gjitha vitet tjera Kosova ka importuar më shumë sesa ka eksportuar në raport me ShBA-në.
Çka eksportoi Kosova më së shumti në SHBA?
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | |
| 2020 | Dyshekë | Jorganë dhe jastëkë | Fustane | Mobile | Ushqim për kafshë | Pjesë për automjete | Qepena | Kafe |
| 2021 | Dyshekë | Shtresa krevati | Jorganë dhe jastëkë | Mobilie | Fustane | Materiale ndërtimore | Ushqim për kafshë | Verë e kuqe |
| 2022 | Dyshekë | Jorganë dhe jastëkë | Mobilie | Fustane | Konstrukson çeliku | Ushqim për kafshë | Aparate radiotelefonike | Artikuj plastike |
| 2023 | Dyshekë | Fustane | Mobilie | Jorganë dhe jastëkë | Konstruksione të tjera | Ushqim për kafshë | Aparate radiotelefonike | Materiale ndërtimore |
| 2024 | Dyshekë | Fustane | Konstruksion çeliku | Mobilie | Konstruksione të tjera | Ushqim për kafshë | Jorganë dhe jastëkë | Panele llamarine |
Në tabelën e mësipërme janë paraqitur mallrat që janë eksportuar më shumë nga Kosova në SHBA, të renditura sipas vlerës së eksportit për periudhën 2020-2024.
Në pesë vjetët e fundit, Kosova më së shumti ka eksportuar dyshekë në SHBA. Produktet tjera më të eksportuara janë: fustane, mobilie, jorganë dhe jastëkë, ushqim për kafshë dhe konstruksione të tjera (shih këtu).
Kosova ka tarifë prej 10 për qind në mallra të importuara nga SHBA-ja. Autoritetet e Kosovës e aplikojnë këtë tarifë për të gjitha vendet me të cilat nuk kanë marrëveshje të tregtisë së lirë.
Përveç kësaj, Kosovës i paguhet edhe Tatimi mbi Vlerën e Shtuar (TVSH) në vlerë prej 8 për qind për mallra esenciale, ndërsa për mallrat e tjera prej në vlerë prej 18 për qind.
Vjosa Osmani, presidentja e Kosovës tha dje (3 prill) se i ka kërkuar Qeverisë së Kosovës ta pezullojë tarifën doganore prej 10 për qind për mallrat nga Shtetet e Bashkuara të Amerikës, një ditë pasi presidenti amerikan, Donald Trump, vendosi tarifë të ngjashme ndaj importeve nga Kosova (shih këtu).
